ΕΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ τ. Α’

Ο Ντιέγο Αμπάδ ντε Σαντιγιάν γεννήθηκε το 1897 στο ορεινό χωριό Ρεγιέρο της επαρχίας Λεόν, στη βοειοανατολική Ισπανία. Σπούδασε φιλοσοφία και φιλολογία, ενώ η στράτευσή του στο αναρχικό κίνημα ξεκίνησε από τη νεότητά του, εντυπωσιασμένος από την ηθική των αναρχικών εργατών. Φυλακίστηκε και διώχθηκε αρκετές φορές στην Ισπανία για τη δράση του, μέχρι που αυτοεξορίστηκε στην Αργεντινή όπου αμέσως δραστηριοποιήθηκε στην Εργατική Ομοσπονδία της Περιφέρειας της Αργεντινής (FORA) των πολλών χιλιάδων μελών και στην αναρχική εφημερίδα La Protesta των πολλών χιλιάδων συνδρομητών. Στη συνέχεια θα περάσει κάποια χρόνια στο Βερολίνο όπου θα σπουδάσει ιατρική, θα συνδεθεί φιλικά και πολιτικά με τους γερμανούς ελευθεριακούς κύκλους και προσωπικά με τον Μαξ Νέττλαου, μέχρι να αναχωρήσει για το Μεξικό συνεχίζοντας την πολιτική του δουλειά. Το 1931 θα επιστρέψει στην Ισπανία και στην Βαρκελώνη όπου και θα παραμείνει μέχρι και την τελική ήττα των «δημοκρατικών» το 1939.

Συμμετείχε αρχικά στην Αναρχική Ιβηρική Ομοσπονδία, αργότερα στη αναρχοσυνδικαλιστική Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας, ενώ κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ελευθεριακής Επανάστασης το 1936, υπήρξε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής των Αντιφασιστικών Πολιτοφυλακών της Καταλονίας, ενώ από τον Δεκέμβρη του 1936 έως και τον Απρίλη του 1937 υπήρξε σύμβουλος οικονομικών της τοπικής κυβέρνησης της Καταλονίας. Υπήρξε ο πρώτος που έκανε εκτεταμένη αυτοκριτική για την ήττα από αναρχική σκοπιά, με το βιβλίο του Γιατί χάσαμε τον πόλεμο;

Το 1939 επιστρέφει στην Αργεντινή όπου θα παραμείνει μέχρι και το 1977, για να επιστρέψει στη Βαρκελώνη μέχρι τον θάνατό του, το 1983. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει πάνω από 30 έργα, ενώ συμμετείχε και στη συγγραφή εγκυκλοπαιδιών.